Okumaya Hazırlık

ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLERDE OKUMA YAZMAYA HAZIRLIK

SEZGİN KARTAL

ÖNEM………..

• Öğretmenler, anne-babalar ve toplum okuma yazmaya büyük önem verir.
• Günümüzde okuma-yazma bilmemek büyük bir kusur olarak kabul edilir.
• Özel gereksinimli çocuk için okuma-yazma bilmek bağımsız yaşam açısından çok önemlidir.

Tanım……

• Okuma yazma, sembolleri kullanarak iletişim kurma ve sembollerden anlam çıkarma etkinliğidir.

Kritik noktalar….

• Özür gurubu nedir?
• Otizm?
• DS?
• CP?
• Gelişim geriliği?

Kritik noktalar….

• Nasıl bir okul yaşantısı olacak?
• E.B.?
• Sadece rehabilitasyon mu alacak?

Okuma Yazma İçin Bireyde Bulunması Gereken Önkoşul Özellikler

• Genel bilgi dağarcığı
• Konuşma
• İşitme
• Dinleme
• Görme
• El-göz koordinasyonu
• Kalem tutma

A.Genel Bilgi Dağarcığı

• Hayvanlar
• Meyveler
• Sebzeler
• Giysiler
• Sayılar
• Taşıtlar
• Meslekler
• Eylemler
• Zıt kavramlar v.b.

B:Görme ve Görsel Ayrımlaştırma-Görsel algı

• Aynı olanı bulma
• Gerçek nesne
• Çalışma kağıtları
• Farklı olanı bulma
• İlişkili olanı bulma
• Eksik tamamlama
• Sıralama
• Olay sıralama
• Renk dizisi sıralama

B:Görme ve Görsel Ayrımlaştırma-Görsel algı ( devam…)

• Eşleme ve sınıflama
• Nesne
• Resim
• Şekil
• Renk
• Sayı
• Harf, hece, kelime, cümle

1. İŞİTME

• İşitsel algı
• Dinleme
• Dinlediğine tepki verme
• İşitsel ayrımlaştırma
• Benzer sesleri ayırt etme
• Farklı sesleri ayırt etme

1. El – göz koordinasyonu:

• Bir işi iki elini kullanarak yapabilme.
• Doğru yeri işaret etme.
• Parmak takibi yapabilme
• Kalem tutma

Okuma Yazma Öğretiminde Kullanılan Yöntemler:

• Harf Yöntemi
• Ses Yöntemi
• Hece Yöntemi
• Sözcük Yöntemi
• Cümle (Çözümleme ) yöntemi *
• Karma Yöntem
• Öykü Yöntemi

OKUMA – YAZMA SÜRECİ

• Hazırlık evresi
• Cümle dönemi
• Sözcük dönemi
• Hece dönemi
• Harf dönemi
• Serbest metin dönemi

a.Hazırlık Evresi

• hamur yoğurma
• top atıp tutma
• kalem tutma
• parmakla havada çizgiler çizme
• görünen varlıkların çevrelerini parmakla çizme
• çizgilerin üzerinden parmakla çizme

a.Hazırlık Evresi (devam…)

• çizgi çalışmaları;
• kolaydan zora doğru gitmeli
• büyük küçük harfleri içermeli
• dik, yatay, sağa-sola eğik, eğri, yuvarlak çizgileri kapsamalı
• çocuğun tanıdığı oyuncak-nesnelere benzetilmeli

b.Cümle Evresi

• –         öğretmen cümleyi okur ve öğrenciye okutur
• –         cümle deftere yazılır
• –         cümle defterden okunur
• –         cümle havada yazılır
• –         cümle bakarak yazılır
• –         cümle ezbere yazdırılır
• *** öğrenci ortalama 15 cümleyi tanıyıp ezbere yazdığında sözcük dönemine geçilir.

c.Sözcük Evresi

• –         öncelikle çalışılan sınıfta bulunan cisimlerin isimleri öğretilir. (pencere, kapı v.b.)
• –         daha önce öğrenilen fişler kesilmeye başlanır
• –         yeni cümle öğretimine devam edilir

d.Hece Evresi

• –         cümle ve sözcük dönemi sürerken hece dönemine geçilir
• –         ortalama 10 cümle çözümlendikten sonra sözcük çözümleme devresine geçilir.
• –         Hece çalışmalarına öğrencinin iyi bildiği fişlerden-sözcüklerden başlanır.

e.Harf-Ses Evresi

• –         sözcük ve hece tanıtımı sürerken harf tanıtımına başlanır
• –         öğrencinin farklı hecelerlerdeki aynı sesleri sezmesi, ses çalışmasına geçmek için iyi bir ölçüttür.

f.Serbest Metin Evresi

• Sesli okuma
• Sessiz okuma

• Çocuğun ilgisine göre bir okuma parçası seçilir,
• Okutulan malzemenin bir fotokopisi öğretmende biri öğrencide olur.
• İlk okumada öğrencinin hataları tespit edilip altları çizilir.
• Sonraki okumalarda hatalar düzeltilir.
• Okuduğunu anlama ile ilgili basit sorular sorulur.